ارزیابی تأثیر مسیر چوبکشی بر تغییرات پهنای دوایر سالیانه راش (fagus orientalis lipsky) و توسکای ییلاقی (alnus subcordata c. a. mey.) حاشیه مسیر (مطالعه موردی: جنگل های اسالم، سری یک ناو)

ایجاد مسیر­چوب­کشی همراه با اثراتی بر درختان حاشیه آن است. پژوهش پیش رو با هدف ارزیابی تغییرات پهنای دوایر سالیانه درختان راش و توسکای ییلاقی حاشیه مسیر نسبت به درختان شاهد داخل توده در سری یک ناو اسالم انجام شد. چهل نمونه از درختان همسال راش و توسکا حاشیه مسیر و داخل توده که در اثر عملیات بهره برداری قطع شده بودند، به طور تصادفی انتخاب و از آنها دیسک تهیه شد. دیسک­ها با دستگاه سمباده زن برقی به طور کامل صیقل داده شدند و پهنای دوایر سالیانه آن ها با دقت 0/10 میلی­متر اندازه گیری شد. بررسی اثر گونه (در دو سطح راش و توسکا) و موقعیت (با دو سطح کنار جاده و داخل توده) بر متوسط پهنای رویش سالیانه با استفاده از آنالیز واریانس دوعامله در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که میانگین پهنای دوایر سالیانه درختان حاشیه مسیر چوب­کشی نسبت به درختان شاهد بیشتر بود که این اختلاف برای راش و توسکا به ترتیب 0/20 و 0/38 میلی­متر به دست آمد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر مستقل گونه و موقعیت بر متوسط پهنای رویش سالیانه معنی دار بود، اما اثر متقابل آنها معنی دار نبود. همچنین نتایج نشان داد که افزایش رویش درختان حاشیه مسیر، تا حدودی می­تواند حجم از دست رفته در اثر ایجاد مسیر را جبران کند.